Dünya Yazıları

      Kara ölüm denen veba salgını 14. yüzyılda başlayıp 19. yüzyıla kadar dalga dalga bütün dünyayı kasıp kavurdu ve yaklaşık 200 milyon insanın ölümüne sebep oldu. Yersinia pestis adlı bakteri kaynaklı bu salgının bitmesi için tek bir şey gerekliydi: Hijyen . Evet, sadece su ve sabun bile vebanın kökünü kurutmaya yetti. Böyle basit önlemlerin, yüzyıllarca etkisini gösteren ve bütün dünyanın hafızasına korkuyla kazınmış ölümcül bir hastalığı sona erdirebilmesi bize önemli mesajlar veriyor. Evet, artık hijyen eksikliği yüzünden kitlesel ölümcül hastalıklara rastlamıyoruz fakat vücudumuzun bakteri bakımından en kalabalık ortamı olan ağzımız ile ilgili bazı ciddi sıkıntılarımız var. "Ağzımızdaki veba diş çürükleridir!" diye biraz nahoş bir tanımlama yapsak herhalde yanlış olmaz.  Dünya Sağlık Örgütü  diş ve dişeti hastalıklarını, yaygınlığı ve tekrarlama sıklığı nedeniyle dünyadaki en büyük sağlık sorunlarından birisi olarak değerlendirmekte. Diş ve dişeti ha...

Beynimiz evrim sürecinde çeşitli özellikler kazanmıştır. Yapılan araştırmalar bize gösteriyor ki, bizi biz yapan, "akıllı insan" olmamızı ve rasyonel düşünmeyi sağlayan beynin korteks adı verilen dış kabuk bölgeleri en son evrilen alanlardır. Beynimizin merkezindeki yapılar ise hominid (insansı) atalarımızla ortak olarak sahip olduğumuz yapılardır. İlginçtir ki, yeni doğan bir insan beyninin gelişim süreci de bu evrim süreciyle paralellik gösterir. Yani korteks en son gelişen bölgedir. Alın bölgemizde bulunan, mantıklı düşüncelerimizi oluşturmadan ve dürtülerimizi kontrol etmekten sorumlu prefrontal korteks yaklaşık 20 yaşında tam gelişkinliğe ulaşır. (Yetişkinlerde hoş görülmeyecek bazı dürtüsel davranışların, çocuk ve ergenlerde "gençliğe verilmesi" doğru bir yaklaşımdır.)  Beynin yapısı ve işleyiş mekanizmaları hâlâ tam olarak açıklanamamış olmasına rağmen, bilim bize kafamızın içindekilerle ilgili oldukça ilginç bilgiler sunuyor. Beynin dikkat çekmek istediğim b...